خط خاتمه قرعه کشی خودرو کجاست؟ - فروشگاه خورشید

به گزارش فروشگاه خورشید، حذف قرعه کشی خودرو یکی از وعده های وزیر صنعت، معدن و تجارت برای سال 1401 است؛ وعده ای که به نظر می رسد زمینه های تحقق آن دست کم در کوتاه مدت فراهم نباشد. با این حال لغو قرعه کشی سایپا در هفته گذشته شایعات مربوط به احتمال حذف طرح فروش خودرو به شیوه قرعه کشی را تقویت کرد. بسیاری از فعالان بازار این رویداد را به عنوان مقدمه ای برای کنار گذاشتن قرعه کشی از برنامه های فروش خودروسازان ارزیابی کردند؛ ادعایی که هنوز هیچ یک از مقام های وزارت صنعت و شرکت های خودروساز آن را تأیید نکرده اند.

به گزارش همشهری، شکاف عمیق میان عرضه و تقاضا، مهم ترین عامل ایجادکننده شکاف بین قیمت کارخانه و بازار و در نتیجه افزایش استقبال از طرح های قرعه کشی خودروسازان است. اختلاف میان عرضه و تقاضا براساس برآورد کارشناسان بازار خودرو 500 هزار دستگاه در سال است. آمار ها نشان می دهد تیراژ کل فراوری خودروسازان داخلی در سال گذشته 900 هزار دستگاه بوده است؛ درحالی که میزان تقاضای بازار خودرو به گفته معاون صنایع حمل ونقل وزارت صمت، یک میلیون و 400 هزار دستگاه در سال برآورد می گردد.

منوچهر منطقی، اوایل هفته گذشته با اشاره به اینکه در فروردین ماه اتفاقی در جهت تحقق هدف حذف قرعه کشی خودرو نخواهد افتاد، بالا رفتن تیراژ فراوری در ماه های آینده را شرط این امر اعلام نمود و گفت: اگر فراوری خودرو به یک میلیون و400هزار دستگاه برسد، دیگر کسی در پی قرعه کشی نخواهد رفت؛ بنابراین فراوری سال جاری روی عدد 1.5 میلیون دستگاه برنامه ریزی شده که عرضه و تقاضا به هم نزدیک گردد.

اظهارات معاون وزیر صنعت درحالی است که خودروسازان برای حذف قرعه کشی پیش شرط هایی مشخص نموده اند. چنان که بابک رحمانی، سخنگوی ایران خودرو افزایش عرضه خودرو به میزان 750 هزار دستگاه در سال و حذف قیمت گذاری دستوری را به عنوان شروط حذف قرعه کشی مطرح نموده است. با این حال، افزایش فراوری خودروسازان به اعتقاد کارشناسان با چالش هایی روبرو است که تامین نقدینگی لازم یکی از این چالش هاست. به گفته بابک رحمانی، ایران خودرویی ها برای فراوری 750هزار دستگاه برنامه ریزی نموده اند تا افزایش عرضه که یکی از پیش احتیاج های حذف قرعه کشی است، به تدریج در نیمه دوم سال اتفاق بیفتد.

انتقاد از شرط گذاری خودروسازان

درحالی که قرعه کشی ها در 3 سال گذشته مورد اعتراض عموم مصرف کنندگان واقعی خودرو بوده، برخلاف انتظار حتی ارائه دورنمایی از احتمال حذف قرعه کشی، از زبان مسئولان وزارت صنعت و شرکت های خودروساز، با انتقاد بعضی در نهاد های سیاستگذار روبه رو شده است. چنان که اظهارات سخنگوی ایران خودرو و شروط مطرح شده برای حذف قرعه کشی با انتقاد نایب رئیس کمیسیون صنایع مجلس و بعلاوه رئیس سابق شورای رقابت روبرو شد.

رضا شیوا، رئیس سابق شورای رقابت از روش قرعه کشی به عنوان روشی عادلانه برای توزیع خودرو دفاع نموده و معتقد است: اگر زمانی به این جمع بندی رسیدید که عادلانه تر از روش قرعه کشی هست و این موضوع به تأیید واحد های نظارتی رسید، امکان اجرای آن را دارید. رئیس سابق شورای رقابت اعتقاد دارد خودروسازان نباید برای مصرف کننده شرط بگذارند، بلکه باید تابع شروطی باشند که قانون برای آن ها مشخص نموده است.

او رقابتی شدن بازار را پیش احتیاج حذف قیمت گذاری دستوری دانست و گفت: هم اکنون بازار تعدادی از خودرو های داخلی انحصاری است و تا زمانی که رقابتی نشده باید قیمت ها تحت نظارت قرار گیرد تا از موقعیت انحصارگری سوءاستفاده نگردد.

شیوا با بیان اینکه حتی درصورت افزایش فراوری باید در عرضه و تقاضا تعادل ایجاد گردد، اضافه کرد: بالا بردن فراوری به هیچ وجه رقابتی بودن را در پی نخواهد آورد، بلکه رقابتی شدن بازار خودرو یعنی تعداد بازیگران در این بازار به میزان کافی باشد. اگر شما به تنهایی در بازار باشید همانند گذشته باید تحت نظارت قرار گیرید و براساس قانون باید دستورالعمل برای شما تدوین گردد.

واکنش دیگر به اظهارات سخنگوی ایران خودرو را یکی از نمایندگان مجلس نشان داد. او معتقد است خودروسازان در حذف قرعه کشی در پی ماهی گرفتن از آب گل آلود هستند. نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در مصاحبه با یکی از خبرگزاری ها گفت: حذف قیمت گذاری دستوری به معنای فروش خودرو با نرخ آزاد است. در این شرایط مردم احتیاجی به ثبت نام در قرعه کشی خودرو ندارند و ایران خودرو و سایپا هم نمی توانند منتی بر مردم داشته باشند.

سیدجواد حسینی کیا، تلویحا دپوی فراوریات در پارکینگ خودروسازان را عامل افزایش قیمت دانست و اضافه کرد: اگر خودروی فراوریی به جای پارکینگ در بازار عرضه گردد و تیراژ فراوری افزایش یابد، قرعه کشی خودرو حذف می گردد.

این نماینده مجلس یازدهم با اشاره به اظهارات سخنگوی ایران خودرو مبنی بر ضرورت حذف قیمت گذاری دستوری برای توقف قرعه کشی خودرو، تأکید کرد: خودروسازان در جریان حذف قرعه کشی در پی گرفتن ماهی از آب گل آلود هستند تا قیمت خودرو را دوباره افزایش دهند که در شرایط انحصاری بازار و باکیفیت کنونی خودرو ها این امر توجیهی ندارد.

افزایش قیمت در کمتر از یک ماه

درحالی که کاهش فاصله قیمتی با کف بازار یکی از راه های نزدیک شدن به وعده حذف قرعه کشی محسوب می گردد، اما آمار ها نشان می دهد قیمت فراوریات ایران خودرو در فروردین سال جاری در مقایسه با اسفندماه حدود یک میلیون تومان افزایش داشته است. گروه صنعتی ایران خودرو قیمت محصولات فراوریی خود را در فروردین1401 اعلام نموده و بر این اساس، قیمت 23محصول فراوریی ایران خودرو در فروردین1401 نسبت به اسفند1400 تا یک میلیون تومان افزایش داشته است. قیمت مصرف کننده پژو جی ال ایکس دوگانه سوز در اسفند سال گذشته 149 میلیون و 588 هزارو 600 تومان بوده که در فروردین سال جاری به 150 میلیون و 261 هزارو 600 تومان افزایش یافته است. قیمت پژو206 معمولی نیز در اسفند سال گذشته 149 میلیون و 383 هزار تومان بوده که در فروردین به 150 میلیون و 61 هزارو 900 تومان رسیده است. قیمت پژو پارس دوگانه سوز نیز از 175 میلیون و 729 هزارو 200 تومان در اسفند1400 به 176 میلیون و 402 هزارو 100 تومان در فروردین1401 افزایش یافته است.