درگیری جهانی بر سر منابع معدنی ماه - فروشگاه خورشید

به گزارش فروشگاه خورشید، ماه و سایر اجرام آسمانی باید از سوی همه دولت های عضو این معاهده، انحصارا برای اهداف صلح آمیز مورد استفاده قرار گیرد.، اما مساله ای که اینک با آن مواجهیم، فقط منحصر به دولت ها نیست.

براساس فرضیه ای که در یک پژوهش جدید ارائه شد، دانشمندان بیم دارند که ماه ممکن است به سرعت به دست شرکت های خصوصی که به استخراج منابع ارزشمند آن امید بسته اند، غارت گردد.

مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونین در یک مقاله جدید می گوید فقدان سیاست گذاری های بین المللی و توافق نامه ها می تواند به تنش، ازدحام و گسترش سریع پروژه های استخراج معادن ماه منجر گردد.

آب و آهن به طور معین منابع ارزشمندی هستند که می توانند از ماه استخراج شوند. چیزی که به شرکت ها در بنا کردن زیرساخت ها و توسعه کشاورزی و همچنین جلوگیری از هزینه های سنگین انتقال چنین موادی از زمین یاری خواهد نمود.

مارتین الویس، ستاره شناس در مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونین و نویسنده اصلی این مقاله که در نشریه Philosophical Transactions انجمن سلطنتی A منتشر شده است می گوید: از نظر بسیاری از مردم، فضا محل صلح و هماهنگی بین ملت هاست.

مساله این است که هیچ قانونی برای این وجود ندارد که چه کسی حق و اجازه دسترسی به منابع را دارد و در عین حال تعداد قابل توجهی از آژانس های فضایی و سایر شرکت ها در بخش خصوصی وجود دارد که قصد دارند ظرف پنج سال آینده روی ماه فرود بیایند.

ما به تمام نقشه های ماه که می توانستیم پیدا کنیم نگاه کردیم و دریافتیم که همه مناطق آن، منابعی جالب توجهی ندارند و آن هایی که منابع دارند نیز بسیار کوچکند. چنین مساله ای می تواند به ظهور مناقشاتی بر سر یک سری منابع معین دامن بزند.

توافق نامه های موجود مانند معاهده فضای ماورای جو که در سال 1967 امضا شده است، اشاره چندانی به حفاظت اجرام آسمانی در برابر شرکت ها و نهاد ها نمی نماید.

پیمان فضایی ماورای جو می گوید: ماه و سایر اجرام آسمانی باید از سوی همه دولت های عضو این معاهده، انحصارا برای اهداف صلح آمیز مورد استفاده قرار گیرد.، اما مساله ای که اینک با آن مواجهیم، فقط منحصر به دولت ها نیست.

ایالات متحده بر تبصره ای اصرار داشت که به شرکت های تجاری امکان می داد تا جایی که نظارت و مجوز مستمر دولت احتیاج است به اکتشاف در فضا بپردازند، اما در مقابل، دیدگاه روسیه این بود که اکتشاف در فضا باید صرفا محدود به دولت ها بماند.

معاهده بعدی یعنی پیمان ماه در سال 1979 از طرف هیچ یک از کشور هایی مانند ایالات متحده آمریکا، روسیه، چین، ژاپن یا اعضای آژانس فضایی اروپا که خود در پرتاب فضاپیما سهم داشتند، مورد استقبال قرار نگرفت.

دکتر جیل استورات رئیس مرکز سیاست فضایی در مدرسه اقتصاد لندن، پیش تر گفته بود: این معاهده کوشش می کرد که مالکیت منابع به دست آمده از فضای بیرونی را مدیریت کند، مساله ای که قاطعانه از سوی جامعه بین المللی رد شد.

در سال 2020 معاهده آرتمیس اعلام شد. مجموعه ای از توافق نامه ها که کشور هایی را که با ایالات متحده آمریکا برای بازگشت به ماه همکاری می نمایند ملزم می نماید به شفافیت در کار خود متعهد بمانند و کار اکتشاف در فضا را تنها به منظور اهداف صلح آمیز انجام دهند و تضمین نمایند در نجات هر فضانوردی که طی ماموریت به خطر می افتد با یکدیگر همکاری نمایند.

با این حال این معاهده نیز، از اجسام آسمانی در برابر بهره برداری بیش از حد منابع آن ها محافظت نمی نماید.

آلانا کرولیکوفسکی استادیار سیاست گذاری علم و فناوری در دانشگاه علم و فناوری میسوری و نویسنده همکار این مقاله در اظهارات خود می گوید:

عظیم ترین مساله این است که همه، چه دولت ها چه شرکت های خصوصی، همه، برای بهره برداری از منابع معینی آماده شده اند. در حالی که منابع محدود است. ما ماه دوم نداریم که به آن جا برویم. همین یک ماه است که باید با همان سر و کار داشته باشیم.

در حالی که دستیابی به یک رژیم حقوقی جامع بین المللی برای مدیریت منابع فضایی همچنان یک چشم انداز دور از دسترس به نظر می رسد، اما مبانی و مفاهیم مهمی از قبل در اختیار داریم و ما می توانیم از حالا اقدامات جزیی تر یا حداقل تدابیری در سطح محلی را برای برطرف مسائل قابل پیش بینی در یک سری از میادین استخراج و بهره برداری، شروع کنیم.

کرولیکوفسکی می گوید دولت ها همچنین باید بدترین حالت های ممکن را مانند ازدحام و تداخل در هر منبع بهره برداری مورد آنالیز قرار دهند و این آنالیز ها را پایه و مبنای قانونگذاری قرار دهد.

قوانین موجود که از منابع مشترک دریایی از قبیل اقیانوس ها و دریاچه های محلی روی زمین محافظت می نمایند، می توانند به عنوان مبنای اصلی این قانونگذاری مد نظر قرار داده شوند، اما ضروری است که سیاستگذاران تصمیم بگیرند که این منابع چطور باید طبقه بندی شوند.

کرولیکوفسکی می گوید: آیا این منابع، مناطق باارزشی مانند قله همواره روشن (PEL)، منطقه ای که نور خورشید دائما به آن می تابد هستند؟ یا واحد هایی از فراوری انرژی که در آن ها صفحات خورشیدی نصب شده است؟ در چه سطحی منابع ماه می توانند واقعا استخراج شوند؟

منافع فعالیت هایی از این دست چگونه باید توزیع گردد؟ پیشبرد موافقت نامه هایی بر مبنای پاسخ به این پرسش ها احتمالا می تواند پیش شرط یک توافق موفقیت آمیز برای حق فعالیت در این مناطق جذاب و بی همتای ماه باشد.

ویلادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه سال گذشته در مورد رقابت فضایی جدید (بر سر گسترش فناوری های ضدماهواره و سلاح های مستقر در فضا که قادرند اهدافی را در زمین و در مدار مورد هدف قرار دهند) هشدار داده بود. رقابتی که ممکن است بین کشور او و ایالات متحده آمریکا پیش بیاید و بالا بگیرد.

منبع: ایندیپندنت